Angelus 2016 dla Varujana Vosganiana

Relacja z Gali

"Jeśli mamy uleczyć ludzkość to nie będzie to droga przez politykę ani historię, ale przez kulturę" - mówił rumuński pisarz Varujan Vosganian, autor "Księgi szeptów" (Książkowe Klimaty), laureat jedenastej edycji Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2016.
Jury Angelusa ogłosiło werdykt w sobotni wieczór (15 października) podczas uroczystej gali w Teatrze Muzycznym Capitol.
Varujan Vosganian został podwójnym laureatem nagrody. Głosami czytelników otrzymał najpierw Nagrodę im. Natalii Gorbaniewskiej. "Sztuka nie powinna tworzyć wniosków. Wnioski zabijają sztukę. Sztuka jest rodzajem  świadectwa i to czytelnicy tworzą wnioski, a każdy kto czyta staje się w pewien sposób pisarzem" - mówił pisarz odbierając Nagrodę im. Natalii Gorbaniewskiej.
Chwilę później jego nazwisko, już jako laureata Nagrody Angelus, ogłosił ze sceny Mykoła Riabczuk, przewodniczący jury. Wcześniej powiedział: "Wybór nie był łatwy, bo w finale znalazło się siedmiu wspaniałych autorów i siedem książek, z których każda zasługuje na nagrodę. Wybraliśmy laureata po długich i trudnych dyskusjach".
Vosganian, rumuński Ormianin jest autorem "Księgi szeptów", wydanej przez wrocławskie  Książkowe Klimaty w tłumaczeniu Joanny Kornaś-Warwas, która także tego wieczoru odebrała nagrodę dla tłumacza nagrodzonej książki.

"Księga szeptów", wyróżniająca się niezwykle misterną konstrukcją, opowiada o ludobójstwie Ormian w 1915 roku, którego dopuścili się Turcy. To nie tylko opis tragedii, ale przede wszystkim upomnienie się o pamięć ofiar. Turcja nigdy nie uznała mordów na Ormianach za ludobójstwo, konsekwentnie władze tureckie zacierały i zacierają ślady tego wydarzenia. Zachowało się niewiele dokumentów na ten temat, ci, którzy przeżyli i byli świadkami odchodzą lub odeszli, w Turcji jest to temat tabu. Vosganian upomina się o zamordowanych wówczas Ormian, a mogło ich być nawet 1,5 miliona. "Księga szeptów" to pierwsza powieść Varujana Vosganiana, który jest nie tylko pisarzem i poetą ale także uznanym ekonomistą i politykiem. Książka ukazała się w 2009 roku i doczekała się już dwóch wznowień.

"Kiedy trzy lata temu po raz pierwszy spotkałem się z Joanną Kornaś-Warwas i zgodziłem się, by przełożyła moją książkę na polski, to jeden z argumentów, którego użyła, przedstawiając ją wydawnictwom, był taki, że książka może zdobyć właśnie nagrodę Angelus" - wspominał  Varujan Vosganian. "Wierzę, że opisując tragedię o takim wymiarze opisałem wszystkie tragedie tego świata. Wielkie tragedie nie mają jednego języka. W historii śmierć jest pojęciem abstrakcyjnym, wyrażonym cyframi z dużą ilości zer, w literaturze nie ma cyfr, każdy umiera i cierpi za siebie" - mówił pisarz odbierając Nagrodę Angelus z rąk Rafała Dutkiewicza, prezydenta Wrocławia. Jak dodał: "Jeśli mamy uleczyć ludzkość to nie będzie to droga przez politykę ani historię, ale przez kulturę. Kultura jest , przez którą zostaniemy zbawieni".
Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus przyznaje miasto Wrocław. Laureata wybiera jury w składzie: przewodniczący Mykoła Riabczuk, prof. Stanisław Bereś, Piotr Kępiński, Tomasz Łubieński, Krzysztof Masłoń, Justyna Sobolewska, Mirosław Spychalski. Autor nagrodzonej książki otrzymuje statuetkę projektu Ewy Rossano oraz 150 tysięcy złotych. W przypadku gdy Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus trafia w ręce zagranicznego pisarza, osobną nagrodę za przekład (20 tys. zł) odbiera tłumacz.

źródło: www.angelus.com.pl